بویلر بخار - مهتاب گستر
بویلر بخار یا دیگ بخار چیست؟
بویلر بخار یا دیگ بخار مجموعهای از لولهها است که از آنها برای انتقال گرمای تولیدی توسط فرایند احتراق به سیال استفاده و بهرهبرداری میشود و در نهایت آب داغ یا بخار آب تولید میشود. در مرحله بعد، بخار یا آب داغ تولید شده، فشرده میشوند و برای کاربردهایی مانند گرمایش و تولید توان از آن استفاده میشود. بویلرها کاربرد بسیار زیادی در نیروگاهها دارند.
به صورت کلی میتوان گفت که یک سیستم دیگ بخار از سه بخش تشکیل شده است.
بخش اول، سیستم آب تغذیه را نشان میدهد، بخش دوم سیستم بخار و بخش سوم نیز سیستم سوخت است.
به صورت جزئیتر میتوان اجزای اصلی سیستم بویلر بخار را شامل، گرم کننده آب تغذیه، دی اریتر، پمپ تغذیه، اکونومایزر، سوپرهیتر و کندانسور دانست.
انواع بویلر بخار
· بویلر واتر تیوب WATER TUBE BOILER
نوعی از بویلر بخار است که آب درون لولهها در جریان است و با آتش که از بیرون به لولهها برخورد میکند گرم میشود. این نوع از بویلرهای بخار واتر تیوب برای فشار کارهای بسیار بالا مورد استفاده قرار میگیرد، آتش تولید شده توسط مشعل در کوره یک جریان گاز داغ (دود) را تولید کرده که تمامی لولهها را احاطه میکند.
· بویلر فایر تیوب FIRE TUBE BOILER
دیگهای بخار فایر تیوب یا (آتش در لوله) شامل لوله فولادی بلندی هستند که گازهای داغ تولید شده در کوره آنها از درون این لولهها عبور کرده و آبی که باید به بخار تبدیل شود اطراف آنها جریان داشته و سیرکوله میشود. معمولاً برای ظرفیت های ۱۰۰ کیلوگرم بخار در ساعت تا ۳۰ تن بخار در ساعت از بویلرهای فایر تیوب استفاده میشود و برای ظرفیتها و فشارهای بالاتر (۲۵ بار به بالا) از بویلرهای واتر تیوب استفاده میشود.
اجزای تشکیل دهنده بویلر بخار
در تصویر زیر میتوانید اجزای تشکیل دهنده دیگ بخار را مشاهده نمایید:
دسته بندی انواع دیگهای بخار
در تصویر زیر دسته بندی انواع این دیگها به صورت جدول بندی ذکز شده است:
سختی گیر و بویلر بخار
آب سخت میتواند دیواره لولهکشیها را از بین ببرد و به تاسیسات شما آسیب برساند. اما آیا سختی گیر مخصوص آب ارزش خرید دارد؟
بر اساس بررسی زمین شناسی، حدود 85 درصد از خانوادهها دارای آب سخت، از جمله خانههایی که با آب شهری و چاه آب تامین میشود، هستند.
اصطلاح آب سخت ممکن است مشکلاتی برای سیستم لولهکشی به وجود آورد. آب مصرفی ممکن است که حاوی غلظت بالایی از مواد معدنی محلول، به ویژه کلسیم و منیزیم باشد. این مواد معدنی آب را برای نوشیدن ناسالم نمیکنند. همچنین، مواد معدنی بو، طعم و مزه آب را تغییر نمیدهند، اما میتوانند مضرات دیگری داشته باشند.
اهمیت تصفیه مناسب آب در گردش بویلرهای بخار
تصفیه مناسب آب در گردش بویلرهای بخار، یکی از مهمترین عوامل افزایش عملکرد و طول عمر این تجهیزات به شمار میرود. در غیر این صورت، معمولاً عملکرد و راندمان بویلر بخار به سرعت در سالهای اولیه کاهش پیدا کرده و طول عمر دستگاه نیز به شدت کاهش خواهد یافت.
اهداف مهمی که از تصفیه آب ورودی دیگ بخار به دنبال آن هستیم، عبارت است از:
· جلوگیری از خوردگی به وسیله اکسیژن
· جلوگیری از آلوده شدن بخار کندانس شده
· جلوگیری از کاهش pH به زیر عدد 9 که باعث ایجاد خوردگی میشود.
· جلوگیری از رسوبگذاری بر روی سطوح فلزی که موجب تضعیف فلز و اتلاف حرارت میشود.
آب تصفیه نشده، حتی اگر از آب شهری تأمین شده باشد، حاوی نمکهای محلولی است که با افزایش دمای آب تبدیل به رسوب میشوند. بخش عمده رسوبگذاری ناشی از املاح به واسطه وجود یونهای کلسیم و منیزیوم میباشد که پارامتری به نام سختی آب را تشکیل میدهند.
مهمترین و اصلیترین مشکلی که این موضوع به وجود میآورد، کاهش انتقال حرارت و به دنبال آن داغ شدن بیش از حد فلز و افت راندمان دیگ بخار خواهد بود. رسوب گذاری علاوه بر مشکلات ذکر شده، باعث گرفتگی در لولهها و افت دبی شده و با کاهش نرخ بخار خروجی میتواند برای تجهیزات و دستگاههایی که در پایین دست بویلر بخار قرار گرفته اند، مشکلاتی ایجاد نماید.
علاوه بر سختی آب، معمولاً آب خوراک بویلر بخار حاوی گازهایی از جمله دی اکسید کربن و اکسیژن است که سبب ایجاد خوردگی در اجزای داخلی بویلر بخار و نیز سیستم لوله کشی میشود. اگر این گازها پیش از ورود به دیگ بخار از آب خارج نشوند، ممکن است به تدریج باعث گسترش خوردگی و ایجاد نشتی در لولههای بویلر بخار و خرابی آن و در برخی موارد بروز حادثه شود.
روشها و راه کارهای مختلف مکانیکی و شیمیایی برای تصفیه آب بویلر بخار وجود دارد. کارآمدترین روش، استفاده هم زمان از هر دو روش مکانیکی و شیمیایی است. با استفاده از تجهیزات مکانیکی تصفیه آب مناسب، میتوان حدود 90 تا 97 درصد ناخالصیهای آب ورودی بویلر را حذف کرد. نا خالصیهای باقیمانده، با روش شیمیایی به سادگی قابل از بین بردن خواهند بود.
· جهت حذف سختیهای موقت از نرم کنندههای آهکی استفاده میشود.
· جهت حذف سختیهای دائم از نرم کنندههای آهکی-کاستکی استفاده میشود. این روش معمولا قبل از سختی گیرهای تبادل یونی استفاده میشود.
موارد استفاده از بویلر بخار
· کارخانجات
· کارگاههای تولیدی
· بیمارستانها
· صنایع متوسط تا بزرگ
· صنایع نساجی
· صنایع بسته بندی
· صنایع غذایی
· و...
بازرسی انواع بویلر بخار
بازرسی حین ساخت بویلر بخار و دیگ آب داغ، مطابق قوانین سازمان ملی استاندارد دارای استانداردهای 4231 و 7911 است. استاندارد ملی دیگ بخار منشعب از استانداردهای بین المللی بویلر بخار و مخزن تحت فشار است. در طی سالیات مختلف و به دلیل نیاز صنعت، استانداردهای جدید نیز ارائه شده و در دستور کار قرار گرفتهاند.
الزامات بازرسی بویلر بخار چیست؟
مطابق با ماده 9 از بخش 4 آیین نامه حفاظتی مولدهای بخار و دیگهای آب گرم وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مواد بخار باید از داخل و خارج به وسیله بازرسان بصیر که از مقام صلاحیت دار اجازه داشته باشند، به ترتیب زیر بازرسی شوند:
· در حین ساخت
· بعد از نصب و قبل از راه اندازی دستگاه
· حین هر تعمیرات اساسی و تجدید ساختمان مولد بخار
· منظما در فواصل کمتر از یک سال
۳ نکته مهم در ایمنی دیگ بخار يا همان بويلر بخار
نشتی در هر یک از اجزای یک دیگ بخار علاوه بر کاهش راندمان کلی دستگاه، موجب وقوع حادثه نیز خواهد شد. تمامی نشتیهای مخازن تحت فشار را بر طرف نمایید.
توجه: هرگز در زمانی که بویلر بخار تخت فشار است، سعی در سفت نمودن پیچها برای آببندی فلنجها نداشته باشید.
مطابق استاندارد BS 2790، دیگهای بخار با ظرفیت 3700 کلیوگرم بر ساعت به بالا، الزاما باید مجهز به دو دستگاه سوپاپ اطمینان و یا یک دستگاه سوپاپ اطمینان دو قلو باشد.
مطابق استاندارد BS 2790، دیگهای بخار با ظرفیت 145 کیلوگرم بر ساعت به بالا، الزاما باید مجهز به دو دستگاه آبنما باشند که یکی از آنها مستقیما به بدنه متصل شده باشد.
کارخانههای دارای بویلر بخار
کارخانههایی که مواد منفجره دارند یا از دیگ بخار و مخزنهای قابل انفجار و اشتعال استفاده میکنند، حتما باید بیمه آتش سوزی داشته باشند.
ایمنی بویلر بخار مستلزم تعهد مدیریت به ایمنی، بازدهی و تدوام کار قابل اطمینان این دستگاه است و لازمه این تعهد حمایت مدیریت از متصدیان بویلر و مسئولین تعمیر و نگهداری آن، در رابطه با اصلاح اشکالات به وجود آمده در واحد تولید بخار میباشد.
✅در صورت عدم رعایت ایمنی دیگ بخار انفجار بویلر، قابل پیش بینی است .
هشدار: توجه به همين نكات كوچك مانع بروز حوادث جبران ناپذير خواهد شد.
[ بازدید : 19 ]